Çocuklarda Yer Tutucular

Yer tutucular; herhangi bir sebepten dolayı erken kaybedilmiş veya erken çekilmesi gereken süt dişlerinden dolayı oluşacak yer kaybını önlemek için yapılan hareketli veya sabit apareylerdir.

Arka dişlerde erken süt dişi kaybında, kaybedilen diş, komşu dişlerinin o bölgeye kaymasına ya da devrilmesine neden olur. Bunun sonucunda daimi dişler için gerekli olan ark boyu kısalır, küçük azı dişlerinin ve köpek dişlerinin gelmesi gereken bölge daralır. Ortaya çıkmış daralmaya bağlı olarak da küçük azı ve köpek dişlerinde gömülü kalma veya çapraşıklık söz konusu olabilir. Böyle bir durumda da, normalde ortodontik tedavi ihtiyacı olmayacak bir çocukta ortodontik düzeltme gerekliliği ortaya çıkar.

Yer Tutucuların Özellikleri ve Kullanımı

Yer tutucular, metal ya da plastikten yapılabilir. Erken kaybedilmiş süt dişi sayısı ve lokalizasyonuna göre sabit yer tutucular ve hareketli yer tutucular olarak iki şekilde hazırlanır.

Diş hekimi tarafından ağızdan ölçü alındıktan sonra teknisyen, uygun yer tutucuyu laboratuvar ortamında hazırlar. Daha sonra hazırlanan yer tutucu, diş hekimi tarafından hasta ağzına göre ayarlanır. Hasta yer tutucuyu hekim kontrolünde kullanır ve süt dişi yerine sürmeye başladığı zaman hekim tarafından çıkarılır.

Sabit Yer Tutucular

Tek diş eksikliklerinde yapılır. Kullanırken dikkat edilecek noktalar şunlardır:

• Takıldığı tarihten 3 ay sonra kontrole gelinmesi gerekmektedir.
• Yapışkan gıdalar yer tutucunun olduğu bölgede çiğnenmemelidir.
• Bir sorun çıktığında ya da yer tutucu oynadığında doktora gidilmelidir.

Hareketli Yer Tutucular

Birden fazla süt dişi eksikliğinde yapılır. Bu yer tutucular, takıp çıkarılabilir apareylerdir. Kullanımda dikkat edilecek noktalar şunlardır:

• Yemek yerken çıkartmak,
• Yatarken çıkararak su içerisinde saklamak,
• Dişler fırçalanırken yer tutucuyu da fırça ile temizlemek,
• Yer tutucuda herhangi bir kırık oluştuğunda hemen diş hekimine bildirmek,
• Takıldığı tarihten 3 ay sonra kontrole gitmek.

Yer Tutucuların Görevleri

Çekim boşluğunun diğer dişler tarafından kapatılmasını önler ve daimi diş sürene kadar bu boşluğu koruyarak ideal pozisyonda ve sürmesi gereken zamanda daimi dişin sürmesini sağlar. İleride oluşabilecek ortodontik problemleri önler.

Çapraşıklığı önlediği için dişlerin ideal pozisyonda kalmasını sağlar ve güzel bir diş dizisinin yanı sıra, dişlerin kolayca fırçalanmasını ve ara yüzeylerde diş çürüğü oluşma riskini en aza indirger.

Yer Tutucu Takıldıktan Sonra Dikkat Edilecekler;

Yer tutucular takıldıktan sonra dikkat edilmesi gereken bazı noktalar bulunmaktadır. Bunlara dikkat edilmediği takdirde yer tutucu kullanımında sorun yaşanabilir.

• 6 ayda bir diş kontrolü yapılmalıdır.
• Düzenli olarak dişler fırçalanmalıdır.
• Sabit yer tutucular hekim kontrolünde çıkarılır.
• Hareketli yer tutucuları yemek yerken çıkarmanız yeterlidir.
• Yer tutucular, el ve dil ile ittirilip yerinden oynatılmamalıdır.
• Kırılma, gerilme gibi durumlarda beklemeden değiştirilmelidir.
• Takılan dişlere zarar vermemesi için diş çevresi iyice dezenfekte edilmelidir.