Protetik Tedaviler

Diş ve dişlerin farklı etkenlerden dolayı kaybedilmesi sonucunda ağızda ortaya çıkan boşluk, hastanın çiğneme ve konuşma gibi fonksiyonlarının olumsuz etkilenmesine neden olur. Ayrıca diş boşlukları estetik kaygıları da ortaya çıkarır. İşte tam bu noktada protetik diş tedavisi devreye girer.

Protetik diş tedavisi, kaybedilen dişlerin, çeşitli protezler kullanılarak, fonksiyon ve estetiğinin yerine konması işlemine denir. Eksik dişin veya bölgenin rehabilitasyonunda, birçok alternatif protez yöntemi uygulanabilir. Protetik diş tedavileri ile kaybedilen dişin yerine farklı protezler uygulanır.

Protetik Diş Tedavileri Kim Tarafından Gerçekleştirilir?

Protez tedavileri, protez uzmanı diş hekimleri tarafından uygulanır. Protetik diş tedavisi uzmanı olarak da adlandırılan bu hekimler, diş hekimliğine ek olarak prostodonti ana bilim dalı bünyesinde eğitim görür. Oldukça geniş bir tedavi alanı bulunan prostodontistler, ağız içi sabit ve hareketli protez uygulamalarının yanı sıra kanal tedavisi sonrasında bu dişin porselen kaplamalarda desteklenmesi ile de uğraşır.

Var olan doku yerine protez dişin kullanılması nedeniyle protetik diş tedavileri sıklıkla estetik diş tedavisi olarak da bilinir. Bu noktada estetik görünüm çok önemli olsa da protetik diş tedavisinde esas olan kişinin çiğneme ve konuşma becerilerinin geri kazanılmasıdır.

Protetik Diş Tedavisi Kimlere Uygulanır?

Protetik diş tedavisi, genellikle diş tedavisine geç kalmış, dişini kaybetmiş hastalara uygulanır. Kaybedilen dişler farklı protez türleri ile geri kazanılabilir. Protetik tedavi yöntemleri, fonksiyon ve estetik anlamında kişinin kendisini daha iyi hissetmesini sağlar. Kişiye çiğneme ve konuşma fonksiyonu geri kazandırılırken, rahatlık ve estetik açıdan da kişinin kendini iyi hissetmesi sağlanır.

Protetik diş tedavileri, diş hekimliğinin önemli dallarından biridir. Protetik diş tedavisinde kullanılan malzemeler oldukça geniş bir yelpazede yer alır.

Protetik Diş Tedavisinde Kullanılan Protez Türleri Nelerdir?

Protetik diş tedavisinde sabit protezler, hareketli protezler ve implant üstü protezler kullanılır.

Sabit Protezler

Sabit protezler, mevcut sağlıklı diş ya da implantlardan destek alınarak yapılan protez türüdür. Bu protezler, ağız içine farklı kimyasallarla sabitlenir.  Sık kullanılan sabit protez türleri:

Kuron – Kaplama: Büyük çürüklerin ve diş kırıklarının neden olduğu diş bütünlüğünü bozan etmenlerin ortadan kaldırılması olarak tanımlanabilir. Böylece kişinin diş bütünlüğü korunur ve dişin fonksiyonelliği geri kazanılır.

Metal Destekli Porselen Diş Kaplama: Bu protez türünün ağız içinde görünen dış kısmı porselen olsa da kaplamanın içi metalden oluşur. Dolayısıyla metal destekli porselen kaplamalar estetik açıdan güzel olsa da doğallık açısından problem yaratabilir. Yüksek estetik beklentisi olan hastaların ön dişlerde uygulanması önerilmez.

Zirkonyum Destekli Diş Kaplama: Işık geçirgenliğinin yüksek olduğu zirkonyum kaplamalar, bu yönüyle doğal görünüme en yakın olan kaplamalardır. Zirkonyum destekli porselen kaplama olarak da bilinen bu uygulamalarda dişin görünen kısmı porselen, iç kısmı ise zirkonyumdan oluşur.

Seramik Diş Kaplama: Kompozit lamina ya da seramik kuron uygulamaları, dişin çok fazla küçültülmesine gerek olmaksızın yapılır. Bu kaplama türünün alt kısmında metal bulunmaz. Seramik kaplamalar, güçlendirilmiş porselenden üretilir. Estetik açıdan en gelişmiş kaplama türü olarak bilinir. Bu yönüyle özellikle ön dişlerin restorasyonu amacıyla sıklıkla kullanılır.

Köprü Diş Uygulaması: Bir ya da daha fazla dişin kaybedildiği vakalarda uygulanan köprü tedavisinde, mevcut diş boşluğunun yanındaki sağlıklı dişler köprü ayağı olarak kullanılır. Geleneksel, kanatlı ve asma gibi farklı tekniklerle yapılabilen köprü tedavisinde kaybedilen diş ya da diş grubunun yerine protez uygulanır. Böylece kişinin kaybettiği fonksiyonellik ve estetik geri kazandırılır.

İmplant Diş Uygulaması: Diş kayıplarının oluşturduğu etkilerin geri kazandırılması için en sık başvurulan protezlerden biri implanttır. Çene kemiğine yapay diş kökünün yerleştirilmesiyle yapılan implantların üzerine farklı protez türleri yerleştirilebilir.

Hareketli Protezler

Hareketli protezler, damak protezi olarak da bilinir. Tüm dişlerini farklı nedenlerle kaybetmiş hastalara uygulanır. Tüm dişlerin kaybedilmesiyle kişinin dudakları içe doğru bükülür, konuşması bozulur, bazı seslerin çıkarılması imkansız hâle gelir. Bu durum kişinin olduğundan çok daha yaşlı görünmesine yol açar.  En büyük problem ise kişinin beslenmesinin bozulmasıdır. Çiğneme fonksiyonu tam olarak yerine getirilmediğinde kişi, pek çok besini tüketmekte zorlanır.

Hareketli protezler, takıp çıkarılabilir nitelikte, ağız içindeki dokulardan destek alacak şekilde tasarlanır. Böylece tüm dişlerin kaybedilmesiyle ortaya çıkan fonksiyon ve estetik kaybı giderilebilir.

İmplant Üstü Protezler

İmplant üstü protezler, var olan ya da yapılacak olan implantların üzerine sabit ya da hareketli protezlerin yerleştirilmesi olarak tanımlanabilir. Hiç dişi olmayan ancak implant için uygun kemik seviyesine sahip kişilere uygulanabilen implant üstü protezlerde temel prensip, hareketli ya da sabit protezlerin tutunmasını sağlamaktır.

Protez, çene içinde bulunan implantlarda yer alan yuvalara sabitlenir. Böylece protezlerin tutunma gücü artarak kişiye daha iyi çiğneme ve konuşma fonksiyonu kazandırır. Sabit protez için çenenin boyutuna göre alt çeneye 4 ila 6 adet, üst çeneye ise 6 ila 8 adet implant yapılır.

Hareketli protez için ise alt çenede 2 ila 4, üst çenede ise en az 4 implant bulunmalıdır. İmplant üstü sabit protezler ve implant üstü hareketli protezler, metal, seramik ve zirkonyum gibi malzemelerden yapılabilir.

İmplant üstü protezler, kemik dokusuna güç iletimini sağladığı için kemik kaybı engellenir. Bu protezler sayesinde gülüş estetiği baştan düzenlenebilir. Uzman hekimler tarafından uygun şartlarda yapılan implant üstü protezler uzun yıllar boyunca kullanılabilir.